Home > Modules > Controleren of informatie is begrepen
Leerdoel
Aan het einde van deze module weet je hoe je tijdens consulten bij zwangeren kan controleren of de informatie begrepen is.
Inhoud
Gebruik de terugvraagmethode
Met de terugvraagmethode kan je nagaan of jouw uitleg duidelijk genoeg was. Je doet dit door de zwangere te vragen om in eigen woorden te beschrijven wat er zojuist is besproken. Als het nodig is kan je haar verhaal bijstellen of aanvullen. Het is belangrijk dat je het terugvragen naar jezelf koppelt door aan te geven dat je jouw eigen uitleg wilt controleren.
Zeg bijvoorbeeld: “Ik wil graag weten of ik het goed heb uitgelegd. Wat ga je thuis vertellen (of doen)?”
Let op: Geef de zwangere niet het gevoel dat je haar controleert.
Waarom is terugvragen belangrijk?
Laaggeletterden vergeten sneller wat je tijdens het consult hebt gezegd. Het gebruiken van de terugvraagmethode helpt om:
- te controleren of je uitleg duidelijk was en aansluit bij de zwangere
- de informatie beter te onthouden doordat de zwangere de informatie zelf herhaalt
- te zien of informatie verkeerd is begrepen.
- vast te stellen op welk taalniveau je beter met de zwangere kan communiceren
Bekijk nu de video hieronder om van een laaggeletterde te horen waarom de terugvraagmethode goed werkt.
Hoe kan ik de terugvraagmethode toepassen?
Bedenk van tevoren met welke zin je aan de zwangere gaat vragen om de informatie te herhalen. Bijvoorbeeld: ‘Ik wil graag weten of ik het goed heb uitgelegd. Kan je mij in eigen woorden vertellen wat we hebben afgesproken?’ of “Ik wil graag weten of ik het goed heb uitgelegd. Kan je mij in je eigen woorden vertellen wat je thuis gaat vertellen?”
Als je door middel van de terugvraagmethode ziet dat een zwangere iets niet begrepen heeft, leg het dan nog een keer uit maar dan in andere woorden en met eenvoudigere taal.
Wacht met het toepassen van de terugvraagmethode niet tot het einde van het consult, maar doe dit regelmatig tijdens het consult.
Schrijf de belangrijkste informatie kort op zodat de zwangere zich de informatie beter kan herinneren als ze thuis is en haar partner/familie kan meelezen.
Stel aan het einde van een gesprek altijd een open vraag: “Welke vragen heb je nog?” in plaats van een gesloten vraag zoals: “Heb je het begrepen?” of “Heb je nog vragen?”.
Variaties voor de terugvraagmethode
Er zijn uiteraard diverse variaties van terugvragen te bedenken. Enkele alternatieve voorbeelden zijn “Ik heb een heleboel verteld. Wat ga je thuis vertellen?” of “Laten we samen eens doornemen wat je zelf thuis kan vertellen”. Je kan uiteraard samen met je collega’s nog andere terugvraag varianten bedenken die je in de praktijk kan gebruiken.
De show-me methode Een variant van de terugvraagmethode is de show-me methode. Deze methode gebruik je als je wil weten of je een bepaalde handeling goed hebt uitgelegd. Bijvoorbeeld het opzoeken van een link naar een website of keuzehulp. Hierbij doe je het eerst voor en vraag je daarna “Ik heb je laten zien waar je de keuzehulp kunt vinden. Kan je me laten zien hoe je die thuis gaat opzoeken?" en laat je het de zwangere nadoen. Veel laaggeletterde zwangeren kunnen namelijk wel goed uitleggen wat ze moeten doen, waardoor het lijkt alsof ze het hebben begrijpen. In de praktijk lukt het alleen dan vaak toch niet.
Variaties voor de show-me methode
Er zijn uiteraard diverse variaties van show-me vragen of zinnen te bedenken. Enkele alternatieve voorbeelden zijn “Laten we het nog een keer samen oefenen zodat je straks zelf makkelijk de keuzehulp kan opzoeken.” of “Laten we het nog eens samen doen, maar nu zo dat jij mij laat zien hoe je straks de keuzehulp opzoekt.”. Je kan uiteraard samen met je collega’s nog andere show-me varianten bedenken die je in de praktijk kan gebruiken.
Tip! Probeer de terugvraag of show-me methode eerst eens uit bij bijvoorbeeld de eerste zwangere die je op een dag spreekt. Zodra je de methode onder de knie hebt kan je deze bij ieder consult gebruiken.